कवठ खाण्याचे फायदे Wood Apple Benefits in Marathi
उन्हाळ्यात, कवठ फळाच्या ग्लासपेक्षा चांगले काहीही नाही. कवठ फळाचे सेवन केल्याने तुम्हाला आतून हायड्रेटेड आणि थंड राहते. कवठ व्यतिरिक्त, त्याच्या इतर नावांमध्ये स्टोन ऍपल, इंडियन कवठ आणि वुड ऍपल यांचा समावेश आहे. या देशी फळामध्ये विविध प्रकारचे पोषक आणि उपचारात्मक उपयोग आहेत.

कवठ खाण्याचे फायदे Wood Apple Benefits in Marathi
कवठ म्हणजे काय?
खूप जुने झाड म्हणजे कवठ हे भारतीय धर्मग्रंथांमध्ये याला दैवी वृक्ष असे संबोधण्यात आले आहे. वर्षभरानंतर या झाडाची जुनी सोनेरी फळे पुन्हा हिरवीगार होतात. त्याची पाने उचलून साठवल्यास सहा महिने तशीच राहतात. या झाडाची सावली तुम्हाला थंड ठेवते आणि तुमचे आरोग्य वाढवते.
मध्यम आकाराचे कवठचे झाड काटेरी असते. त्याची रेशमी, हलकी तपकिरी ते पिवळी साल त्याच्या देठावर दिसते. नवीन अंग मुरडलेले आणि हिरवे आहेत. त्यात हिरवी पाने असतात, पानांचा पुढचा भाग सुगंधी आणि टोकदार असतो.
हिरवा आणि पांढरा हे त्याच्या फुलांचे रंग आहेत. त्याची फळे आयताकृती, गोलाकार, तपकिरी किंवा पिवळी असू शकतात. फळाची साल गुळगुळीत, टणक असते. ते गुळगुळीत, लहान, पांढरे बिया दहा ते पंधरा गुच्छांमध्ये तयार करतात. कवठचे झाड फेब्रुवारी ते जुलै या काळात फुलते आणि फळ देते.
कवठ मध्ये उपस्थित पोषक
आयओएसआर जर्नल ऑफ एन्व्हायर्नमेंटल सायन्स, टॉक्सिकोलॉजी अँड फूड टेक्नॉलॉजीमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासात असा दावा केला आहे की कवठ फळामध्ये पौष्टिक-दाट घटक असतात. प्रथिने, बीटा-कॅरोटीन, थायामिन, कॅल्शियम, फॉस्फरस, पोटॅशियम, लोह, पाणी, साखर, फायबर आणि जीवनसत्त्वे ए, बी, सी आणि रिबोफ्लेविन हे सर्व मुबलक प्रमाणात असतात. या सर्व पोषक तत्वांमुळे शरीराला अनेक आजारांपासून संरक्षण मिळते.
कवठचे फायदे
कवठचा हृदय आणि मेंदूवर टॉनिकसारखा प्रभाव असतो. कवठ फ्रुटच्या आरोग्य फायद्यांनुसार, कवठ हे पोटाच्या आरोग्यासाठी अत्यंत फायदेशीर फळ आहे. अनेक वर्षांपासून, लोकांनी मधुमेह, बद्धकोष्ठता आणि अतिसार यासह विविध वैद्यकीय आजारांवर उपचार करण्यासाठी याचा वापर केला आहे.
त्यात टॅनिन आणि फ्लेव्होनॉइड्स नावाचे पदार्थ असतात जे जळजळ कमी करतात. पिकलेल्या कवठचे खूप उच्च उपचारात्मक मूल्य आहे, जरी कवठ झाडाचे सर्व भाग खूप उपयुक्त आहेत.
जलद वजन कमी करा:
जर तुम्हाला 10 दिवसात वजन आणि शरीरातील चरबी कमी करायची असेल तर कवठचा रस प्या. कवठचा रस दररोज वापरल्यास वजन लवकर कमी होते. वजन कमी करण्यात मदत करण्याव्यतिरिक्त, कवठ फळाचे आरोग्य फायदे आहेत ज्यात निर्जलीकरण आणि उष्माघात रोखणे समाविष्ट आहे. कवठमध्ये फायबरचे प्रमाण जास्त असते. याव्यतिरिक्त, ते प्यायल्याने बद्धकोष्ठता दूर होते.
कवठ कॉलरापासून संरक्षण करते:
टॅनिन, जे कवठमध्ये मुबलक प्रमाणात असते, हे कॉलराच्या उपचारांसाठी महत्त्वपूर्ण आहे. कवठ पल्पमध्ये टॅनिनचे प्रमाण 9% आहे. जर तुम्हाला कॉलरा झाला असेल तर तुम्हाला हे फळ खावे लागेल.
कोलेस्ट्रॉल नियंत्रित करते:
कवठच्या रसाचे सेवन केल्याने ट्रायग्लिसराइड्स आणि लिपिड प्रोफाइल नियंत्रणात राहतात. कवठ रक्तातील वाढलेले कोलेस्टेरॉल देखील कमी करते.
मधुमेह नियंत्रित करते:
कवठमध्ये समाविष्ट असलेले जुलाब रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्यास मदत करतात, जे तुम्हाला तुमचा मधुमेह चांगल्या प्रकारे व्यवस्थापित करण्यात मदत करू शकतात.
जखमा बरे करणे:
तुम्हाला पोटात अल्सर होत असल्यास कवठ फळ खा. संशोधनानुसार, कवठ हे पेय म्हणून सेवन केल्यावर पोटाच्या श्लेष्मल त्वचेवर एक आवरण तयार करते, जखमा किंवा अल्सर लवकर बरे करते.
गरोदरपणात कवठ फळाचे फायदे
संसर्ग लढा:
त्याच्या शक्तिशाली अँटीफंगल आणि बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ गुणांमुळे, कवठ फळाच्या अर्कामध्ये असंख्य अँटीबैक्टीरियल गुण असतात जे शरीराच्या संसर्गापासून संरक्षण करण्यास मदत करतात.
गर्भवती महिलांची रोगप्रतिकारक शक्ती वारंवार कमकुवत होते, ज्यामुळे त्यांना अनेक आजार होण्याचा धोका असतो. अशा परिस्थितीत कवठ सरबत प्यायल्याने आईला आजाराशी लढा देण्यात मदत होते, आई आणि मूल निरोगी राहते.
शरीरातील द्रवपदार्थांची पातळी राखते:
पोटॅशियम, जे कवठ फळामध्ये आढळते, ते शारीरिक द्रवांचे योग्य संतुलन राखण्यासाठी आवश्यक आहे. गर्भधारणेदरम्यान शरीरातील द्रवपदार्थ आणि इलेक्ट्रोलाइट्सची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी कवठ फळ आणि सिरप अत्यंत फायदेशीर आहेत. पेटके आणि स्नायू आकुंचन रोखण्याव्यतिरिक्त, त्यातील पोटॅशियम मज्जातंतूंच्या आवेगांना सिग्नल प्रसारित करण्यास मदत करते.
पचनास उपयुक्त:
कारण गर्भाचा आकार वाढल्याने पचनसंस्थेवर हळूहळू ताण पडू लागतो, त्यामुळे गर्भधारणेदरम्यान पचनसंस्थेच्या समस्याही वारंवार उद्भवतात. कवठ फळांचे सेवन केल्याने पचनक्रिया सुरळीत होण्यास मदत होऊ शकते ज्यामुळे पाचन समस्या उद्भवू शकतात. कारण या फळातील फायबर पचनास मदत करते.
कवठ फळांचे सेवन कसे करावे?
- पिकलेले कवठ फळ खाण्यायोग्य आहे आणि जर तुम्हाला हवे असेल तर तुम्ही ते सरबत म्हणूनही खाऊ शकता.
- दुसरा पर्याय म्हणजे दूध आणि पिकलेले कवठ फळ एकत्र करून पेय बनवणे.
- याव्यतिरिक्त, कवठ फळ चटणी म्हणून किंवा कस्टर्डच्या आकारात खाऊ शकतो.
- फळांच्या सॅलडमध्ये कवठ फळ घालणे हा खाण्याचा सर्वात सोपा मार्ग आहे.
Also Read: पलाशचे झाड: फायदे, तोटे, वापर