खैरचे झाड: फायदे, वैशिष्ट्ये, तोटे Khair Tree information in Marathi

नमस्कार मित्रांनो, आजच्या या लेखात आपण खैर झाडबद्दल माहिती पाहणार आहोत, खदिरा ज्याला खैर म्हणूनही ओळखले जाते, औषधी म्हणून वापरला जातो. तसेच तुम्हाला माहिती आहे की काचू काढण्यासाठी खैर झाडाची साल आणि फांद्या उकळल्या जातात. याशिवाय धार्मिक कार्यातही खैर किंवा खदिरा लावतात.

खैरचे झाड: फायदे, वैशिष्ट्ये, तोटे Khair Tree information in Marathi

खैर म्हणजे काय?

खैर लाकडाचा बहुसंख्य उपयोग पूजेत होतो. यज्ञ-हवन समाधी इत्यादीमध्ये लाकडाने दर्शविलेल्या नऊ ग्रहांपैकी हा एक आहे. खैराच्या झाडाला मोठी ताकद असते. याच्या देठात हाडासारखा कडकपणा असतो.

खैर झाडांची उंची 9 ते 12 मीटर पर्यंत असते. त्याचे आयुष्य दीर्घ आहे आणि काटेरी आहे. त्याच्या गाठी आतून लाल आणि तपकिरी आणि बाहेरून गडद तपकिरी असतात. काही जुन्या झाडांच्या खोडाच्या आतील खड्ड्यांमध्ये रवा किंवा पावडर (खैर पावडर) स्वरूपात काळे आणि/किंवा पांढरे पदार्थ अधूनमधून सापडतात. आम्ही याचा उल्लेख खैर (खैर)-सार म्हणून करतो.

खैर (बाभूळ कॅचू) चे आयुर्वेदिक गुण अनेक अभ्यासकांनी विविध संदर्भांमध्ये नोंदवले आहेत. त्याच्या तीन प्रजातींना भवप्रकाश-निघंटूमध्ये खैर, कादर आणि विट-खदीर असे संबोधले आहे. रजनीघंटूमध्ये, या तीन व्यतिरिक्त, आणखी दोन प्रजाती – सोमवल्क आणि ताम्रंतक – समाविष्ट आहेत, एकूण पाच प्रजाती बनवतात.

खैराचे अनेक फायदे

1. जुलाबासाठी खैरचा वापर

खैर ची साल अतिसारावर एक उत्तम उपाय आहे. हे आयुर्वेद औषधांमध्ये अतिसार सारख्या परिस्थितींवर उपचार करण्यासाठी वापरले जाते. त्यात एपी कॅटेचिन आणि कॅटेचिन नावाचे पदार्थ असतात, जे आतड्यांसाठी उत्कृष्ट असतात आणि अतिसार सारख्या विकारांना प्रतिबंधित करतात. कारण यावर अजून बराच अभ्यास केला जात आहे. तुमच्या आहारात खैरचा समावेश करण्यापूर्वी तुम्ही या प्रकरणात डॉक्टरांशी बोलणे अत्यावश्यक आहे.

2. रोगप्रतिकारक शक्तीसाठी खैर

खैरचा वापर रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी मदत करू शकतो. वापरल्यास, रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत होते आणि शरीराला रोगजनक आणि इतर धोकादायक पदार्थांपासून संरक्षित केले जाते. प्रत्येक शरीर अद्वितीय आहे, म्हणून आपण आपल्या आहारात खैराची साल समाविष्ट करण्यापूर्वी नेहमी डॉक्टरांशी बोलले पाहिजे.

3. अल्सर लावतात

खैर मध्ये दाहक-विरोधी गुण आहेत जे शरीरातील अल्सरमुळे होणारी गळती तसेच पेप्टिक अल्सरची लक्षणे दूर करतात. यावर अजून बरेच संशोधन होणे आवश्यक आहे, त्यामुळे अल्सरेटिव्ह रुग्णांनी त्यांचा आहारात समावेश करण्यापूर्वी तज्ञांना भेटावे.

4. तोंडाचे व्रण निघून जातात

सर्दी, खोकला आणि फ्लू यांच्यासोबतच तोंड व्यवसायासाठी खैर हा एक उत्तम उपाय आहे. हे करण्यासाठी, आपण खैर च्या झाडाची साल पासून एक decoction तयार आणि पिणे आवश्यक आहे. पण आम्ही आधी सांगितल्याप्रमाणे, खैरवर अजूनही बरेच संशोधन चालू आहे. अशा परिस्थितीत ते वापरण्यापूर्वी, आपण एखाद्या व्यावसायिकांशी बोलले पाहिजे.

खैरचे तोटे

गर्भवती किंवा नर्सिंग महिलांनी खैर वनस्पती वापरण्यापूर्वी डॉक्टरांना भेटले पाहिजे कारण ते शरीरासाठी अनेक प्रकारे हानिकारक असू शकते, सध्या त्यावर होत असलेल्या संशोधनानुसार. कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक घेणे तुमच्या आरोग्यासाठी हानिकारक ठरू शकते, त्यामुळे या वनस्पतीचा योग्य डोस ठरवण्यासाठी एखाद्या प्रोफेशनलचा सल्ला घ्या. शस्त्रक्रिया झालेल्या व्यक्तींनी ते वापरण्याची गरज नाही.

Also Read: चंदनाचे झाड: वापर, फायदे, नुकसान