पलाशचे झाड: फायदे, तोटे, वापर Palash Tree information in Marathi

पलाश वृक्षांना आरोग्याच्या फायद्यांसोबतच सौंदर्याचाही खूप महत्त्व आहे. खरंच, आयुर्वेदिक औषधांमध्ये पलाशला खूप महत्व दिले आहे. आयुर्वेदाने या पलाश फुलाचे फायदे तसेच त्याच्या सालाचे उपयोग सुद्धा संगितले आहे. पलाशमधील बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ, अँटीफंगल आणि अँटीअलर्जिक गुण तुम्हाला आश्चर्यचकित करू शकतात.

याव्यतिरिक्त, हे विविध आजारांपासून जलद पुनर्प्राप्ती सुलभ करते. याव्यतिरिक्त, विशिष्ट वैद्यकीय परिस्थितींमध्ये, त्याचे सेवन केल्याने रोगाची लक्षणे आणि परिणाम व्यवस्थापित करण्यात मदत होऊ शकते. या व्यतिरिक्त त्याचे अनेक महत्त्वपूर्ण आयुर्वेदिक फायदे आहेत.

पलाशचे झाड: फायदे, तोटे, वापर Palash Tree information in Marathi

पलाश म्हणजे काय?

पलाशचा उपयोग प्रामुख्याने वैदिक काळात यज्ञ समारंभासाठी केला जात असे. जलोदर (पोट सूज) साठी पलाश पेस्ट वापरण्याचा उल्लेख कौशिकसूत्रात आहे. कुष्ठरोग, मूळव्याध, अतिसार, मधुमेह आणि नाकातून रक्तस्त्राव बरा करण्यासाठी बृहत्रयीमध्ये पलाशचा वापर केला जातो.

पलाश हे मध्यम आकाराचे पानझडी वृक्ष आहे, 12-15 मीटर उंच आणि वाकडा आहे. त्याची पाने प्रचंड, त्रिफळाकृती (मध्यभागी दोन मोठी पाने आणि परिघावर दोन लहान पाने असलेली) आणि स्पष्टपणे शिरा असलेली आहेत. याच्या पानांचा उपयोग पट्टल, किंवा पानांचा ताट, आणि डोना किंवा थाळी बनवण्यासाठी केला जातो.

उन्हाळ्यात जेव्हा त्याची त्वचा कापली जाते तेव्हा एक किरमिजी रंगाचा रस सोडला जातो; हा द्रव काळ्या-लाल रंगात सुकतो जो ठिसूळ आणि चकचकीत असतो. पलाशचे फूल उत्साह वाढवते, कफ-पित्त कमी करते, तहान कमी करते आणि मधुमेहाच्या व्यवस्थापनात मदत करते. पलाश फळांमध्ये मधुमेहविरोधी आणि स्थापना गुणधर्म असतात.

पलाश डिंक शक्ती आणि आम्लता कमी करण्यासाठी योगदान देते. हे खोकला आणि तोंडाच्या आजारात मदत करते. पाने अस्वस्थता आणि सूज कमी करतात. पंचांगात कफवाटा कमी करतो. पालाशच्या मुळाचा रस डोळ्यातील सूज आणि रातांधळेपणा कमी करतो. हे डोळ्यांना अधिक स्पष्टपणे पाहण्यास देखील मदत करते.

पलाशच्या झाडाचे फायदे

1. रक्त शुद्ध करण्यासाठी पलाशची साल वापरा

आजकाल, खराब पोषण आणि जीवनशैलीच्या निवडीमुळे अयोग्य रक्त डिटॉक्सिफिकेशन होते, ज्यामुळे रक्त प्रदूषित होते. रक्त अधिक दूषित झाल्यावर तुमची त्वचा काळी पडू लागते. तुम्हाला मुरुमांसहित त्वचेच्या अनेक समस्या देखील उद्भवतात. अशा परिस्थितीत रक्त शुद्ध करण्यासाठी पलाशची साल वापरता येते. हे दूषित घटकांचे रक्त शुद्ध करते आणि रक्त शुद्ध करणारे कार्य करते. यासाठी पलाशची साल उकळून त्याचा रस प्यावा.

2. पोटात जंत झाल्यास पलाश बिया वापरा

पोटात जंत झाल्यामुळे आरोग्याच्या अनेक समस्या उद्भवू शकतात. अशावेळी पापडाच्या बियांच्या परजीवी विरोधी गुणधर्मामुळे पोटातील जंत मारले जातात. याव्यतिरिक्त, ते गॅस, अतिसार, उलट्या आणि पोटदुखीमध्ये मदत करते. यासाठी पलाश बिया बारीक करून कोमट पाण्याने प्या. हे या सर्व पचन समस्यांना मदत करेल.

3. कफ-पित्त दोषात पलाश निघतो

पलाशच्या मदतीने तुम्ही कफ-पित्त दोष संतुलित करू शकता आणि ते दूर करू शकता. वास्तविक, पलाशच्या पानांची कडू चव पित्त-कफ दोष संतुलित करण्यास मदत करते. हे चयापचय दर वाढवते, पचन सुधारते आणि शरीरातील दोन्ही घटक संतुलित करते. असे करून तुम्ही वजन वाढणे, लठ्ठपणा आणि मधुमेह यासारख्या समस्या टाळू शकता.

4. दाद आणि खाज यासारख्या बुरशीजन्य संसर्गामध्ये

दाद आणि खाज यांसारख्या बुरशीजन्य आजारांवर पलाशच्या झाडाची साल किंवा पाने फायदेशीर असतात. प्रत्यक्षात, त्यांच्यात बुरशीजन्य आणि बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ गुण आहेत जे बुरशीजन्य संसर्ग नष्ट करतात आणि दाद आणि चिडचिड दूर करतात. यासाठी एकतर पलाश झाडाची दोन्ही पाने व साल कुस्करून दादाला लावावी किंवा साल व पाने उकळून पाण्यात आंघोळ करावी.

5. पलाशची फुले लघवी रोखण्याच्या समस्येवर फायदेशीर आहेत

पलाशची फुले लघवी रोखण्यासाठी उपयुक्त आहेत, अशी स्थिती ज्यामध्ये एखादी व्यक्ती लघवी थांबवू शकत नाही. वास्तविक, पलाशच्या फुलाच्या रसाने वात दोष नाहीसा होतो, ज्यामुळे लघवी रोखून धरण्याची समस्या हाताळण्यास मदत होते. यासाठी पलाश कढी बारीक करून घ्या, नंतर लिंबाचा रस आणि काळे मीठ घालून सेवन करा.

Also Read: खैरचे झाड: फायदे, वैशिष्ट्ये, तोटे